Véél meer weidevogels: niet ondanks, maar dánkzij boeren (maar er is ook nog een lange weg te gaan)

Het aantal weidevogels in de regio is in 2023 flink toegenomen. ,,En daar mogen we de boeren best voor bedanken”, vinden Maarten van Beek en René Faber, veldcoördinatoren bij Collectief Lopikerwaard en Collectief Rijn Vecht en Venen. Hun taak? Boeren aansporen om met weidevogelbeheer aan de slag te gaan. En dat is dus aardig gelukt.

Alissa Verwoerd 11-12-23, 13:00 Laatste update: 12-12-23, 13:38

Wanneer Maarten van Beek afgelopen jaar zijn drone liet vliegen, werd hij ontzettend blij. ,,Tijdens het broedseizoen heb ik veel kuikens gezien. Vrijwel overal in onze regio is het aantal weidevogels in 2023 ten opzichte van 2022 toegenomen. Dat is echt een prachtige prestatie”, zegt de man die zich bezighoudt met het beheer in delen van Montfoort, Oudewater, Lopik en De Krimpenerwaard.

Lees ook

• De weidevogel heeft het steeds beter naar z’n zin, maar toch geeft de provincie nog eens 61 miljoen uit
• Belbus naar ziekenhuis stopt, politiek vreest ergste: ‘Mensen gaan zorg mijden’

about:blankhttps://acdn.adnxs.com/dmp/async_usersync.htmlabout:blank

Om die groei van het aantal vogels te meten, telt Van Beek overigens niet alle weidevogels die hij ziet. ,,We kijken naar het aantal nieuwe gezinnen. Dat geeft wat ons betreft het beste beeld.”

Goede indicatie

De meest voorkomende weidevogels in de regio zijn de grutto, kievit, tureluur en scholekster. En daar gaat het dus een stukje beter mee. Maar waarom is dat zo belangrijk? ,,Het aantal weidevogels is een goede indicatie voor de algehele biodiversiteit”, zegt Van Beek. ,,Weidevogels zie je alleen wanneer er genoeg insecten zijn en genoeg kruidenrijk grasland. Dus als er veel weidevogels zijn, zijn die andere twee ook goed op orde.”

Met het aantrekken van die vogels zijn boeren in de Lopikerwaard in het afgelopen jaar hard aan de slag gegaan. ,,We hebben nu 80 hectare aan kruidenrijk grasland. Dat creëer je door het land te bemesten met ruige stalmest. Dat zorgt weer voor verschillende soorten grassen en meer insecten”, vertelt Van Beek. ,,En we zijn aan de slag gegaan met het maken van plas-drassen. Vorig jaar hadden we er achttien, dit jaar tachtig.”

Melkveehouder Arjan van Diemen uit de Vlist is een van de boeren die zijn plasdras dit jaar flink heeft vergroot. ,,Dat werkt echt als een magneet voor de vogels”, zegt de boer. Een plasdras is een stuk land dat onder water staat. Daar komt veel voedsel voor de vogels op af.

En ook daaromheen probeert Van Diemen een ideale omgeving te creëren voor de weidevogels. ,,We hebben een mozaïek aan verschillende stukken land. Op de ene plek heb je kruidenrijk grasland, op de andere plek wat korter en dan daarnaast weer wat langer gras.”

Dat is overigens niet altijd even makkelijk, geeft Van Diemen toe. ,,De weersomstandigheden zijn ieder jaar anders. Voor sommige vogels is het fijn als het gras al wat korter is in mei. Maar afgelopen jaar was het toen erg nat. Toen kon ik daar mijn koeien niet laten grazen, want die trappen de grond kapot. Daarom hebben we schapen geleaset.”

Spelletje

Zo maakt Van Diemen er een echt spelletje van, waar hij naar eigen zeggen ieder jaar beter in wordt. Dat spelletje hebben ze bij Collectief Rijn Vecht en Venen, waaronder Woerden en De Ronde Venen vallen, ook goed door. ,,We zijn ten opzichte van vorig jaar ook weer verder gegroeid. De belangrijkste factor? Dat is ook hier de inzet van de boeren”, zegt gebiedscoördinator René Faber.

Toch zijn er ook een paar gebieden waar dit jaar iets minder weidevogelkuikens uitkwamen. ,,Bijvoorbeeld bij Zegveld. Dit voorjaar mocht er niet worden gejaagd op de vos. En dat hebben we gemerkt. Weidevogels zijn die gebieden gaan mijden.”

Maar het algehele beeld blijft positief. ,,Wanneer 65 procent van de grutto’s een kuiken krijgt, groeit de populatie al. Wij zitten daar standaard boven en haalden dit jaar zelfs 75 procent”, zegt Faber. ,,Maar er is ook nog een lange weg te gaan”, merkt Van Beek op. ,,In 1980 hadden we ruim drie keer zo veel weidevogels. Daar willen we op de lange termijn weer naartoe.”

Van de huidige inspanningen gaan we in 2025 de vruchten plukken, zegt Van Beek. ,,De weidevogels die dit jaar zijn uitgekomen blijven twee jaar in Afrika. Daarna krijgen zij als het goed is ook weer kuikens in Nederland.”